Nhồi máu cơ tim là bệnh lý tim mạch thường gặp ở các nước phát triển và đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Mặc dù tỷ lệ tử vong do căn bệnh này gây ra đã thấp hơn trước đây do những tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị, nhưng hậu quả và biến chứng sau đó vẫn cần được quan tâm. Vậy nhồi máu cơ tim là gì, nguyên nhân gây bệnh và triệu chứng ra sao, làm thế nào để phòng bệnh hiệu quả? Trong bài viết dưới đây, prawduct.com xin chia sẻ đến đọc giả tất cả những kiến thức cơ bản về căn bệnh “sát thủ giết người” này cũng như cách phòng bệnh sao cho hiệu quả nhất, đừng bỏ qua nhé!
Thế nào là nhồi máu cơ tim?
Nhồi máu cơ tim là bệnh lý nguy hiểm đe dọa tính mạng do động mạch vành – mạch máu nuôi tim bị tắc đột ngột. Cơ tim sau chỗ tắc không được nuôi dưỡng gây thiếu máu, tổn thương, thậm chí là hoại tử. Tùy theo vị trí tắc và bao nhiêu cơ tim bị hủy mà bệnh có thể nhẹ hoặc nặng. Nếu cơ chưa bị hủy hẳn thì mới xuất hiện triệu chứng “đau tim”. Nếu diện tắc tới 70% thì bệnh nhân có thể tử vong ngay lập tức.
Vì sao lại mắc phải căn bệnh nhồi máu cơ tim?
Có nhiều nguyên nhân gây ra tắc động mạch vành vành. Nhưng nguyên nhân thường gặp nhất là do các mảng xơ vữa bám trên thành động mạch đang ổn định đột ngột bị vỡ ra. Chúng kích thích tiểu cầu kết tập xung quanh, hình thành cục máu đông. Chính cục máu đông này đã bít kín thành mạch, gây tắc và hình thành lên cơn nhồi máu cơ tim. Ngoài ra, vẫn có một số nguyên nhân khác nhưng hiếm gặp như: mạch vành bị co thắt lại, huyết khối từ tim di chuyển đến thành động mạch vành,…
Triệu chứng điển hình của bệnh nhồi máu cơ tim
- Hồi hộp, đánh trống ngực.
- Đau thắt ngực. Mức độ có thể dao động từ ít như kiểu đè nặng, cảm giác nóng rát trước ngực trái đến nhiều như đau dữ dội giống dao đâm, siết chặt. Đau có thể lan lên cổ, hàm dưới, vai trái, lưng, bụng hoặc cánh tay trái. Thời gian đau kéo dài trên 20 phút.
- Khó thở.
- Vã mồ hôi.
- Hoa mắt, chóng mặt.
- Buồn nôn, nôn.
- Tụt huyết áp hoặc tăng huyết áp.
- Tay chân lạnh, ẩm.
- Kích thích, lo lắng, hoảng sợ.
- Ngất.
- Đột tử.
Ở một số khác, họ không trải qua các triệu chứng như mô tả ở trên mà chỉ cảm thấy hơi mệt hoặc chỉ cảm thấy khó chịu vùng thượng vị.
Những yếu tố nguy cơ của bệnh nhồi máu cơ tim
- Hút thuốc lá: Thuốc lá chính là kẻ thù số 1 của tim mạch. Do nicotin – thành phần chính trong thuốc lá làm đẩy nhanh quá trình xơ vữa động mạch. So với người không hút thuốc, những người hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh về động mạch vành cao gấp 5 lần. Thống kê cho thấy, lên đến 67,5% bệnh nhân nhồi máu cơ tim bị nghiện thuốc lá.
- Chế độ ăn nhiều dầu mỡ: Đây là nguyên nhân chính dẫn đến mỡ trong máu cao, từ đó hình thành nên các mảng xơ vữa trên thành động mạch.
- Ngoài ra, stress, lười vận động, sử dụng vitamin kéo dài,… cũng là những điều kiện thuận lợi dẫn đến căn bệnh này.
Những đối tượng có nguy cơ bị nhồi máu cơ tim
Theo độ tuổi và giới tính
Nam giới có nguy cơ nhồi máu cơ tim cao hơn nữ giới. Và độ tuổi càng cao thì nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Sau 70 tuổi thì không có sự khác biệt nhiều giữa hai giới.
Do bệnh tăng huyết áp gây ra
Theo PGS. Tạ Mạnh Cường, những người có tiền sử tim mạch như tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu,… là những “ứng cử viên” của nhồi máu cơ tim hoặc tai biến mạch máu não. Huyết áp càng cao thì nguy cơ bị nhồi máu cơ tim càng tăng. Mỗi năm có đến 15 triệu người tăng huyết áp tử vong vì nhồi máu cơ tim.
Do tình trạng thừa cân, béo phì
Ngày càng có nhiều người mắc bệnh béo phì. Đó không còn chỉ là tình trạng thừa cân nữa mà đã trở thành một căn bệnh. Trên thế giới có hơn 19,5 triệu người béo phì chết vì nhồi máu cơ tim mỗi năm. So với người bình thường, người béo phì có nguy cơ mắc nhồi máu cơ tim cao hơn đến 40%.
Do bệnh tiểu đường
Thống kê từ các Chuyên gia Tim mạch cho thấy, cứ 5 người nhồi máu cơ tim thì có 2 người đái tháo đường. Ở Việt Nam, cứ 10 người đái tháo đường thì có 7 người bị nhồi máu cơ tim. Ngoài ra, khi xuất hiện cơn nhồi máu cơ tim cùng các điều kiện thuận lợi như: nhiễm lạnh, dậy sớm tập thể dục đột ngột, uống bia rượu, stress,… thì khả năng tử vong là rất cao.
Cách phòng ngừa nhồi máu cơ tim
Vì tính chất nguy hiểm của bệnh, vấn đề phòng tránh mắc bệnh và hạn chế biến chứng nhồi máu cơ tim rất được quan tâm. Điều này có thể được thực hiện bằng các biện pháp sau:
- Không hút thuốc lá.
- Ăn nhiều rau xanh và hoa quả, hạn chế các thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa.
- Thường xuyên tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày trong 3 ngày/tuần.
- Xây dựng lối sống vui vẻ và cân bằng, tránh các căng thẳng về tâm lý.
- Duy trì thân hình cân đối, không để bị béo phì.
- Điều trị kiểm soát tốt huyết áp và đường máu nếu mắc phải bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường
- Đến ngay cơ sở y tế khi phát hiện các triệu chứng bất thường.
Nếu như trước đây nhồi máu cơ tim chỉ gặp ở người cao tuổi thì hiện nay bệnh còn gặp ở đối tượng trung, thanh niên. Do vậy mà việc chăm sóc sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật là rất quan trọng ở mọi độ tuổi.
