Đại dương là môi trường sống của vô vàn các sinh vật trên Trái Đất, một nơi phong phú và đầy bí ẩn đối với loài người. Đại dương rộng lớn và huyền bí mang đầy sức mạnh nhưng lại đang phải chịu đựng biết bao thứ từ con người. Môi trường ở đại dương của các loài sinh vật đang ngày càng trở nên ô nhiễm hơn. Nó tác động lên mọi loài sinh vật khiến cho chúng chết dần chết mòn. Ngay cả những loài được coi như ác mộng của đại dương cũng không thoát khỏi sự thật đó. Thủy triều đỏ-tảo nở hoa khiến cá mập lũ lượt kéo nhau vào gần bờ để trốn.
Cá mập ở Florida bơi sâu vào đất liền
Hàng trăm con cá mập ở Tây Florida bơi vào sâu trong đất liền để tránh thủy triều đỏ chết chóc. Các loài cá mập khác nhau bao gồm cá nhám búa, cá mập vây đen, cá mập miệng bản lề và cá mập chanh. Chúng bơi qua thị trấn Longboat Key để vào kênh đào Buttonwood Harbor. Nơi này vốn cách xa môi trường sống tự nhiên của chúng.
Báo cáo về loài động vật biển ăn thịt này ở vịnh được ghi nhận vào tuần trước. “Bạn có thể đi khắp kênh đào bằng cách đạp lên lưng cá mập dưới nước”. Janelle Branowner, cư dân địa phương mô tả. “Hiện nay, nước ở vịnh không trong lành”.
Cá mập đang xâm chiếm khu vực do môi trường sống thông thường của chúng ở vịnh Tampa, vịnh Sarasota và dọc vùng ven biển từ quận Pasco tới Sarasota. Lý do là bởi ảnh hưởng bởi thủy triều đỏ tảo Karenia brevis phát triển mạnh khác thường gây ra. Tảo giết chết sinh vật biển thông qua sản sinh chất độc tác động tới hệ thần kinh trung ương của chúng. Tảo cũng gây ra vấn đề hô hấp cho con người. Làm ô nhiễm nguồn nước, hạ thấp nồng độ oxy và khiến xác cá chết chặn hết đường dẫn nước.
Thủy triều đỏ xuất hiện ở vùng ven biển Florida khoảng mỗi năm một lần. Nhưng hiện tượng tự nhiên này đang trở nên ngày càng phổ biến do nước ấm lên bởi biến đổi khí hậu. Từ đó tạo điều kiện cho tảo sinh sôi nảy nở.
Thủy triều đỏ khiến cá mập gặp nguy hiểm
Thủy triều đỏ xuất hiện theo mảng lớn và kéo dài từ tháng 12/2020. Nhưng tảo nở hoa gần đây đang gia tăng về mức độ nghiêm trọng. Mẫu nước từ quận Pinellas, bao gồm St. Petersburg và Clearwater, cho thấy mật độ thủy triều đỏ lớn gấp 17 lần so với mức được cho là cao. Các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra bằng chứng về nguyên nhân tảo nở mạnh khác thường. Longboat Key chỉ cách vài kilomet nhà máy phân bón Piney Point bỏ hoang, từng xả hàng triệu lít nước thải độc hại vào vịnh Tampa.
Theo nhà sinh vật học Jack Morris ở Phòng thí nghiệm hải dương Mote, nếu tình trạng kéo dài lâu, những con cá mập sẽ hết thức ăn và cạn kiệt năng lượng. Một số hoặc tất cả sẽ chết. Nhà chức trách cho biết mùa hè năm nay là đợt thủy triều đỏ tồi tệ nhất từ năm 2018, tảo trải rộng gần 233km, giết chết nhiều động vật lớn như lợn biển và cá heo.
Thủy triều đỏ vô cùng có hại với sinh vật biển
Động vật biển cũng bị ảnh hưởng bởi độc tố của tảo. Năm 1991, hiện tượng tảo cát Nitzchia occidentalis nở hoa xảy ra ở vịnh Monterey, California. Chuyện này làm tích tụ axit domoic trong sinh vật phù du kiếm ăn bằng cách lọc nước. Hệ quả là các loài cá nhỏ ăn chúng cũng nhiễm độc. Sau đó đầu độc những loài chim cốc và bồ nông ăn cá với số lượng lớn.
Một trường hợp khác là đợt bùng phát năm 1988 của tảo Chrysochromulina polylepis ở biển Baltic. Nó dẫn đến cái chết trên diện rộng của vô số loài rong biển, động vật không xương sống và cá. Vụ tảo nở hoa ở vùng biển Na Uy năm 1991 giết chết một lượng lớn cá hồi nuôi trồng thủy sản. Năm 1996, thủy triều đỏ làm chết 149 con lợn biển ở vùng ven biển Florida, Mỹ.
Ngay cả loài cá voi lớn cũng chết do độc tố từ tảo. Năm 1985, 14 con cá voi lưng gù chết ở vịnh Cape Cod, Massachusetts, Mỹ, chỉ trong 5 tuần. Nguyên nhân là do cá voi ăn cá thu chứa chất độc thần kinh saxitoxin tích tụ trong thời kỳ tảo nở hoa. Khi các nhà nghiên cứu quan sát, con cá voi vẫn hoạt động bình thường sau khi ăn mồi. Nhưng nó chết chỉ cách đó 90 phút.
