Nếu ai đó hỏi “sinh vật lớn nhất hành tinh” hẳn là mọi người đều biết là cá voi xanh. Tuy là một sinh vật khổng lồ nhưng chúng lại ẩn mình dưới đại dương bao la. Điều này khiến các nhà khoa học có rất ít thông tin về loài này. Làm sao để có thể phát hiện ra vị trí chính xác của cá voi, người ta sẽ dựa vào một thiết bị đo sóng âm đặc biệt. Bởi vì cá voi xanh là một trong những loài vật có tầng số sóng riêng biệt để gia tiếp với nhau. Mới đây trong quá trình tìm kiếm các nhà khoa học đã phát hiện ra một quần thể cá voi xanh lùn mới ở Ấn Độ Dương.
Quần thể cá voi xanh mới tại Ấn Độ Dương
Dựa trên dữ liệu âm thanh từ máy dò dưới nước, các nhà khoa học chuyên nghiên cứu về đại dương học đã xác định được một quần thể cá voi xanh mới ở Ấn Độ Dương. Cá voi xanh là động vật lớn nhất hành tinh. Nhưng cũng là một trong những loài khó tìm nhất. Chúng không chỉ hiếm mà còn sống ẩn dật trong tự nhiên. Phạm vi phân bố của cá voi cũng trải rộng khắp các đại dương trên thế giới.
Trong một nghiên cứu mới trên tạp chí Science Reports, các nhà sinh vật học dẫn đầu bởi Đại học New South Wale (UNSW) của Australia báo cáo rằng họ đã phát hiện một quần thể cá voi xanh hoàn toàn mới ở ngay giữa Ấn Độ Dương. Khám phá được thực hiện nhờ dữ liệu âm thanh thu thập bởi Tổ chức Hiệp ước Cấm Thử nghiệm Hạt nhân Toàn diện (CTBTO). Đây là cơ quan giám sát các vụ thử bom hạt nhân quốc tế.
Kể từ năm 2002, CTBTO đã sử dụng máy dò dưới nước tiên tiến để phát hiện sóng âm từ các vụ thử bom hạt nhân tiềm năng. Các bản ghi – bao gồm nhiều âm thanh chi tiết khác của đại dương. Từ đó cung cấp dữ liệu nghiên cứu quý giá cho các nhà khoa học biển.
Cá voi xanh nổi tiếng với “tiếng hát” có âm vực rất trầm, vang xa và dễ phân biệt. Sẽ thuận lợi cho việc theo dõi và nghiên cứu. Mỗi quần thể cá voi đều có “bài hát” độc đáo của riêng chúng để nhận biết thành viên trong đàn.
Ý nghĩa của việc phát hiện ra đàn cá voi xanh lùn
Phân tích chi tiết các thành phần như cấu trúc, tần số và nhịp độ của bài hát mới. Nhóm nghiên cứu nhận ra rằng nó thuộc về những con cá voi xanh lùn. Đây là một trong bốn phân loài được công nhận của cá voi xanh. “Không rõ có bao nhiêu con trong nhóm này. Nhưng số lượng là khá lớn bởi chúng tôi nghe thấy rất nhiều âm thanh”. Giáo sư Tracey Rogers từ UNSW, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.
Phát hiện này có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc bảo tồn biển. Bởi vì cá voi xanh đã bị đẩy đến bờ vực tuyệt chủng do săn bắt quá mức vào thế kỷ 20. Không giống như nhiều loại cá voi khác ở Nam bán cầu, số lượng cá voi xanh đến nay vẫn chưa tăng trở lại.
Cá voi xanh lùn (Balaenoptera musculus brevicauda) là phân loài cá voi xanh nhỏ nhất còn tồn tại. Chúng hiếm khi dài quá 24 m, trong khi ba phân loài còn lại là B. m. musculus, B. m. intermedia và B. m. indica có thể dài tới 28 – 30 m.
Việc xác kích thước đàn cá voi vẫn còn khó khăn
Họ phát hiện ra Chagos sau khi nghe thấy một “bài hát” mới hoàn toàn. Hay còn gọi hệ thống âm thanh mà mỗi loài cá voi xanh sẽ phát ra dưới đại dương. Nhìn chung, các bài hát của cá voi xanh khá dài, có tần số thấp. Tần số này đôi khi dưới mức con người có thể nghe được (dưới 20 hertz) – cường độ cao và được lặp lại đều đặn.
“Thật không may, chúng tôi vẫn chưa biết chính xác về kích thước của quần thể cá voi xanh lùn. Dữ liệu âm thanh chưa đủ để biết được thông tin này”. Emmanuelle Leroy, nghiên cứu sinh tại Đại học New South Wales, Sydney, Australia và là tác giả chính của bài nghiên cứu, cho biết.
Cần phải xác định thêm bằng mắt thường để chắc chắn về sự tồn tại của quần thể Chagos. “Nhìn chung rất khó tìm được cá voi xanh,” ông Leroy nói. “Loài này đang đứng trước bờ vực tuyệt chủng do nạn đánh bắt công nghiệp.”
