Dù chỉ mới phát triển vài năm gần đây, nhưng công nghệ mới deepfake đã trở nên ngày càng phổ biến, nhưng nó cũng gây ra những tác hại khôn lường đến đời sống xã hội. Công nghệ deepfake đang phát triển rất nhanh chóng và trở nên ngày càng tinh vi hơn. Hiện nay, không ít kẻ xấu chủ yếu lợi dụng công nghệ này để tạo ra những nội dung giả mạo, tuy nhiên các nước đang rất lo ngại sẽ có nhiều video giả mạo được tung ra với mục đích dẫn dắt dư luận. Nhưng bên cạnh đó công nghệ này cũng có rất nhiều mặt tốt, như là tạo ‘bản sao’ bằng deepfake để họp trực tuyến.
Deepfake là gì?
Bắt nguồn từ một người dùng Reddit có tên “deepfakes”, cái tên này đã mở đường cho công nghệ học sâu (deep learning), một mảng nhỏ của công nghệ học máy (machine learning) – sử dụng trí tuệ nhân tạo huấn luyện máy tính thực hiện một nhiệm vụ nào đó.
Về cơ bản, công nghệ deepfake sẽ thu hình ảnh chất lượng cao khuôn mặt của một đối tượng nhất định. Sau đó thay thế hoàn toàn khuôn mặt của một người khác trong video. Các tập tin âm thanh deepfake được tạo ra bằng cách sử dụng bản ghi âm thực để huấn luyện máy tính nói chuyện giống hệt đối tượng cụ thể. Những kỹ thuật học máy tương tự có thể được sử dụng để đào tạo máy tính viết văn bản giả. Tùy theo ý đồ của người tạo mà video sẽ được điều chỉnh chậm; tăng nhanh hoặc chỉnh sửa để đánh lừa người xem.
Tháng 9 năm ngoái, Deeptrace – một công ty có trụ sở tại Amsterdam chuyên phát hiện. Và theo dõi các cuộc tấn công sâu – báo cáo 96% những vụ lừa đảo trên mạng Internet là nội dung khiêu dâm giả mạo. Trong đó khuôn mặt nạn nhân được ghép một cách tinh vi vào video mô tả những ngôi sao khiêu dâm đang có hành vi gợi dục. Những diễn viên nổi tiếng đến từ các nước phương Tây. Và các ca sĩ Hàn Quốc là mục tiêu thường xuyên nhất của kẻ xấu.
Bản sao tạo từ deepfake
Khiến các cuộc họp qua Internet thú vị hơn
Người không biết ngoại ngữ có thể dùng “bản sao” tạo từ deepfake. Và tính năng dịch để trao đổi bằng ngôn ngữ mẹ đẻ của khách hàng. Deepfake thường được nhắc đến với những mặt trái, nhưng theo Wired. Công nghệ này cũng có thể giúp làm việc từ xa trở nên bớt nhàm chán. Và khiến các cuộc họp qua Internet thú vị hơn.
Một số nhân viên của công ty kiểm toán EY đang thử nghiệm một công cụ giao tiếp mới. Họ minh họa cho bài thuyết trình của mình bằng các clip với sự tham gia của avatar y hệt bản thân. Hoặc khi trao đổi với khách hàng ở Nhật Bản. Họ sử dụng “bản sao” AI của mình cùng chức năng dịch ngôn ngữ theo thời gian thực. Để tương tác với khách hàng bằng tiếng mẹ đẻ của họ. Việc này được thực hiện bằng công nghệ deepfake.
Tiềm năng khi đại dịch làm ảnh hưởng
Công cụ áp dụng tại EY do startup Synthesia ở Anh cung cấp. Synthesia chứng tỏ được tiềm năng khi đại dịch làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến cách thức giao tiếp truyền thống. Ở nhiều nơi, chơi golf hay dùng bữa trưa tại nhà hàng đã trở thành điều gần như không thể. Thay vào đó, các cuộc gọi qua zoom và tài liệu PDF trở thành chuyện thường ngày.
Jared Reeder, một nhân viên tại EY, chia sẻ trên Wired: “Chúng tôi sử dụng công cụ này như một yếu tố tạo nên sự khác biệt và củng cố bản sắc của một người”. Quá trình tạo ra một bản sao bằng deepfake tương đối đơn giản. Người dùng ngồi trước máy quay khoảng 40 phút, đọc một kịch bản chuẩn bị sẵn. Cảnh quay và âm thanh sẽ dạy thuật toán của Synthesia về các chuyển động trên khuôn mặt và cách phát âm của người đó để bắt chước ngoại hình và giọng nói. Sau đó, người dùng chỉ việc nhập những gì họ muốn nói. Và bản sao sẽ thực hiện bài thuyết trình thay họ.
Tiện ích và nguy cơ
Ngay khi deepfake lần đầu xuất hiện năm 2017. Công nghệ này đã thu hút sự chú ý trên mạng xã hội. Deepfake về cơ bản là việc sử dụng công cụ AI để gán khuôn mặt hay giọng nói của người này sang người khác trong ảnh, video… với độ chân thực đến kinh ngạc. Theo thống kê, deepfake được sử dụng nhiều nhất. Trong việc tạo ra video khiêu dâm với khuôn mặt của người nổi tiếng. Việc ghép và chỉnh sửa khuôn mặt như vậy có thể gây ra mối đe dọa tiềm tàng đối với danh tiếng của các cá nhân. Và tăng khả năng lan truyền thông tin sai lệch.
Bất chấp khả năng bị lạm dụng, nhiều lĩnh vực đang nắm bắt và ứng dụng deepfake. Như trong trường hợp của EY, vào những mục đích tích cực hơn. Ngành công nghiệp quảng cáo cũng đang đi theo con đường này. Như Spotify, Hulu và nhiều tổ chức chọn sử dụng deepfake cho các chiến dịch truyền thông của họ. Hãy theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin hấp dẫn hơn nhé!
