Khoảng 19 năm trước, có một dấu mốc quan trọng trong hành trình tiến ra trên thế giới của AI – Trí tuệ nhân tạo đã đạt được khi siêu máy tính Deep Mind của IBM đánh bại một kỳ thủ người Nga Garry Kasparov. Cho đến những cuộc thi trước đó, ông vẫn là nhà Vô địch Thế giới, một người bất khả chiến bại về cờ vua và có lẽ chính là người vĩ đại nhất trong mọi thời đại của môn thể thao này. Đó là một sự kiện rất trọng đại trong lịch sử ngắn ngủi của AI. Các chương trình của máy tính về cờ vua đã rất tốt từ những năm 1970 và nó liên tục được cải thiện nhiều hơn đến mức độ có thể đánh bại đại đa số người chơi môn cờ này.
Trận đấu cờ vua lịch sử
Trận đấu giữa hai bên được tổ chức tại New York vào tháng Năm năm 1997 và phân định kết quả chung cuộc trong 6 ván. Kasparov thắng ván đầu tiên nhưng bất ngờ bị đánh bại trong ván thứ hai. Rõ ràng Kasparov đã tỏ ra bối rối về thất bại này, và trong cuộc họp báo vào ngày hôm sau, thậm chí ông còn cho rằng Deep Blue đã gian lận.
Theo Kasparov, chiếc máy tính đã thực hiện những nước đi rất bất thường và chúng chỉ có thể là kết quả do sự xáo trộn của nhóm lập trình IBM trong quá trình chơi. Trước đó, các quy định của trận đấu chỉ cho phép các lập trình viên của IBM. Chỉnh sửa phần mềm giữa các ván đấu chứ không được can thiệp trong ván đấu.
Trên thực tế, nhóm của IBM đã tìm ra được sơ hở của Kasparov bởi vì ông tin rằng. Những phần mềm đánh cờ cho dù vượt trội về tốc độ và khả năng tính toán chặt chẽ. Nhưng sẽ không thể thắng được kinh nghiệm của một đại kiện tướng khi ông có thể dự đoán trước nước đi của cỗ máy.
AI được tạo ra để hạ gục con người
Không giống các AI được tạo ra để hạ gục con người càng nhanh càng tốt. Maia có khả năng xác định trình độ người chơi và đưa ra nước đi phù hợp. Được xây dựng dựa trên mã nguồn mở Leela của DeepMind. Các nhà khoa học từ Microsoft và nhiều trường đại học đã đào tạo Maia. Dựa vào hàng triệu ván cờ thực tế của con người. Thay vì chơi các nước đi tối ưu, mục tiêu của Maia là bắt chước các quyết định của con người nhất.
9 phiên bản Maia đã được phát triển, tương đương với dải trình từ người bắt đầu chơi tới đại kiện tướng. Maia hiện dự đoán các nước đi của con người với độ chính xác cao hơn nhiều so với các AI chơi cờ khác. Ngoài mục đích mang lại trải nghiệm chơi cờ vua thú vị hơn. Theo các tác giả của nghiên cứu; Maia sẽ giúp tìm ra cách cải thiện sự tương tác giữa con người và AI.
“Khi trí tuệ nhân tạo ngày càng trở nên thông minh. Trong một số trường hợp là siêu thông minh. Con người có tiềm năng học hỏi và cộng tác với các thuật toán. Tuy nhiên, cách mà các hệ thống AI tiếp cận vấn đề thường rất khác với cách con người làm. Do đó khiến chúng ta khó hiểu và khó học hỏi”, Jon Kleinberg, giáo sư ngành Khoa học Máy tính tại Đại học Tisch nói.
Giúp thu hẹp khoảng cách
Các nhà nghiên cứu hy vọng Maia sẽ giúp thu hẹp khoảng cách giữa phong cách học của máy. Và con người bằng cách lập mô hình “các hành động cấu thành nên hành vi của con người”. Thay vì cố gắng tạo ra kết quả như con người. Nói cách khác, robot sẽ không chỉ được luyện tập. Dựa trên những gì chúng ta biết mà còn dựa vào cách chúng ta suy nghĩ.
Kleinberg nói: “Trong nghiên cứu AI, trò chơi cờ vua thường được ví như ‘ruồi giấm’ trong di truyền học. Các nhà nghiên cứu AI yêu thích thử nghiệm trên cờ vua vì nó là một thế giới khép kín. Nơi bạn có thể khám phá, minh họa nhiều hiện tượng với AI”.
Năm 1997, Deep Blue của IBM đã làm nên lịch sử khi trở thành chiếc máy tính đầu tiên đánh bại nhà vô địch cờ vua thế giới, Garry Kasparov. Kể từ đó đến nay, những tiến bộ trong lĩnh vực AI cho phép máy tính có khả năng chơi cờ vua ngày càng hơn con người. Trên thực tế, trong hơn 15 năm qua; chưa có người nào có thể đánh bại máy tính trong một giải đấu cờ vua.